Giống như con người, thận cũng là một cơ quan hết sức quan trọng với nhiều chức năng:
Ø Cân bằng các chất trong máu, lọc các chất thải và thải ra ngoài cơ thể
Ø Duy trì nồng độ của muối và nước trong cơ thể một cách ổn định
Ø Giúp kiểm soát huyết áp, hỗ trợ quá trình chuyển hóa canxi và duy trì độ photpho phù hợp cho cơ thể
Ø Ngoài ra thận còn sản xuất hormone khuyến khích sản xuất các tế bào hồng cầu trong máu
Khi gặp vấn đề, các chức năng này sẽ bị gián đoạn và ảnh hưởng rất nghiêm trọng đến cơ thể của chó – mèo, độc tố sẽ tích tụ trong máu và chúng sẽ gặp các vấn đề rắc rối nguy hiểm. Các vấn đề ở thận là một trong những bệnh rất phổ biến ở chó, đặc biệt là chó già nhưng bên cạnh đó thì mèo đôi khi cũng mắc phải căn bệnh này.
Có 2 loại suy thận ở chó:
- Suy thận cấp: là sự suy giảm đột ngột các chức năng ở thận và gây nguy hiểm đến cơ thể. Nguyên nhân có thể là do
· Ăn phải chất độc ( Như một số thuốc, thực phẩm nhiễm độc)
· Lưu lượng máu / oxy vận chuyển đến thận giảm đột ngột
· Nhiễm trùng và tắc nghẽn đường tiểu
- Suy thận mãn tính: loại này xuất hiện nhiều hơn và thường phát triển trong một thời gian dài, khó xác định triệu chứng. Bệnh có xu hướng phát triển chậm và ảnh hưởng đến hầu hết những chú chó lớn tuổi Nguyên nhân là do:
· Các điều kiện bẩm sinh và có tính di truyền
· Nguyên nhân chính gây nên suy thận mãn tính là bệnh răng miệng. Vi khuẩn gây bệnh răng miệng sẽ xâm nhập vào dòng máu và vào nhiều cơ quan, thiệt hại cho cả tim, gan và thận
1. Một số dấu hiệu các vấn đề về thận ở chó mèo là gì?
- Thay đổi lượng nước tiêu thụ
- Thay đổi về lượng nước tiểu thải ra
- Trầm cảm và bờ phờ
- Bỏ ăn
- Có mùi hóa chất trong hơi thở
- Nôn
- Sụt cân
- Nước tiểu lẫn máu
- Loét miệng
- Lợi nhợt nhạt
- Đi đứng loạng choạng
Nếu chú chó/mèo của bạn có bất kỳ triệu chứng nào ở trên thì hãy nhanh chóng đưa chúng đến gặp bác sĩ thú y (BSTY) ngay lập tức
Chó/mèo bị suy thận thường không xuất hiện dấu hiệu cho đến khi 75% mô thận bị phá hủy. Vì vậy, dù chó/mèo vẫn chưa xuất hiện triệu chứng bệnh nhưng những tổn thương trong cơ thể đã tồn tại
2. Phương pháp chuẩn đoán
Nếu chú chó/mèo của bạn có bất kỳ triệu chứng nào ở trên hãy nhanh chóng đưa chúng đến BSTY và tiến hành chuẩn đoán bệnh để giúp việc điều trị được sớm và hiệu quả. Bên cạnh đó giúp phân biệt và tránh nhầm lẫn với các bệnh như: gan, rối loạn tiết niệu,... Từ đó đưa ra được phương pháp điều trị hiệu quả
Các phương pháp thường được áp dụng gồm
Ø Xét nghiệm máu
· Kiểm tra urea nitrogen trong máu
· Kiểm tra chất Creatinin: đo được tốc độ lọc của thận. Phát hiện sự tồn tại của chất này cao hơn so với bình thường chính là dấu hiệu chuẩn bệnh
· Sử dụng công thức máu (CBC) để kiểm tra bệnh thiếu máu và dấu hiệu của nhiễm trùng
· Kiểm tra mức photpho trong cơ thể
Ø Phân tích nước tiểu
· Kiểm tra que thăm – Urinalusis (thử nghiệm được thực hiện trên mẫu nước tiểu)
· Kiểm tra Protein: Khi bị mắc bệnh thận, một lượng lớn Protein bị mất trong nước tiểu
· Trầm tích: Sự hiện diện của hồng cầu hoặc các tế bào bạch cầu trong nước tiểu giúp phát hiện ra tình trạng bệnh
Ø Kỹ thuật hình ảnh
· Chụp X-quang: Nhằm xác định kích thước và hình dạng của thận. Thận nhỏ thường gặp hơn ở bệnh mãn tính trong khi thận lớn thường do cấp tính hoặc ung thư
· Siêu âm: Cho thấy sự thay đổi mật độ của thận, siêu âm giúp xác định nguyên nhân của bệnh thận trong một số trường hợp
3. Điều trị
Tùy thuộc vào tình trạng bệnh cấp tính hay mãn tính mà các BSTY sẽ có các cách điều trị khác nhau:
- Truyền dịch: Mục đích là khôi phục lượng nước cần cho cơ thể (Thường trong từ 2 – 10h). Việc bù nước có tác dụng khuyến khích các chú chó/mèo thèm ăn hơn, từ đó cải thiện chất dinh dưỡng và cân bằng chất lỏng trong cơ thể
- Chế độ ăn uống và dinh dưỡng:
· Chế độ ăn ít về số lượng nhưng đảm bảo về chất lượng cần được tiến hành, đặc biệt chế độ ăn giàu protein có thể giúp cải thiện tình trạng thận của chó/mèo bệnh
· Tăng cảm giác ngon miệng, có thể chia thành nhiều bữa nhỏ trong một ngày; kết hợp phụ gia như phô mai, sữa chua hoặc rau băm nhỏ; có thể dùng một loại thuốc kích thích thèm ăn, thuốc kiểm soát nôn. Hâm nóng thức ăn vừa phải cũng có thể tăng tính ngon miệng
· Trọng lượng cơ thể cũng cần được kiểm tra mỗi tuần để bảo đảm lượng calo được tiêu thụ để duy trì cân nặng và kiểm soát tình trạng mất nước
· Bổ sung canxi, theo dõi hàm lượng muối và nồng độ cali để điều chỉnh hợp lý. Quan trọng hơn hết là hạn chế lượng muối ăn để giúp ngăn ngừa phù nề, cổ trướng và cao huyết áp
· Mức điện giải cần được duy trì ở mức bình thường
· Bổ sung vitamin B và C cho chó/mèo. Không nên cung cấp quá nhiều vitamin A và D mà chỉ yêu cầu mức tối thiểu tránh ảnh hưởng không tốt tới tình trạng bệnh
· Bổ sung acid béo omega-3
· Giảm lượng photpho cung cấp cho cơ thể giúp kìm hãm sự tiến triển của bệnh
- Điều trị ói mửa: chia thành các bữa ăn nhỏ trong ngày và sử dụng thuốc cimetidin/ chlorpromazine. Nên tham khảo ý kiến BSTY trước khi dùng để điều trị hiệu quả hơn
- Chạy thận nhân tạo/ lọc máu: Phương pháp chỉ được áp dụng tại các cơ sở y tế thú y hiện đại và đầy đủ trang thiết bị. Nhưng ở VN thì mình chưa thấy cơ sở nào có điều kiện chạy thận
4. Để phòng tránh bệnh
- Đảm bảo chắc chắn chó/mèo không ăn uống phải các chất nguy hiểm
- Giám sát chặt việc ăn uống/ ra ngoài của chó (Mèo thường không thể giám sát)
- Không cho chó/mèo sử dụng bất cứ loại thuốc nào mà không có sự hướng dẫn của BSTY
- Đảm bảo cho chó/mèo được sử dụng nước sạch
- Vệ sinh răng miệng để duy trì tổng thể sức khỏe cho chó
- Chế độ ăn uống hợp lý
Suy thận ở chó/mèo là một bệnh thường gây tử vong cao vì hầu hết trong thời gian ủ bệnh ta không thể nhận thấy được dấu hiệu nào. Vì vậy bạn cần phải phòng bệnh trước khi chú chó/mèo của mình mắc phải, việc chạy chữa cũng rất tốn kém nên phòng bệnh là cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe của chó/mèo cũng như tránh hao tổn phí chữa trị.
