Viêm khớp (viêm xương khớp/ bệnh thoái hóa khớp) là một dạng rối loạn tại khớp xương, đặc trưng của bệnh là gây ra tình trạng đau và hiện tượng viêm ở các khớp xương (viêm một hay nhiều khớp xương). Bệnh rất phổ biến ở chó, mèo có độ tuổi trung niên/ già và có xu hướng ảnh hưởng lớn đến khớp ở các chi.
Cơ chế gây nên hiện tượng viêm khớp:
Viêm khớp xảy ra khi sụn trong khớp bị tổn hại. Bình thường ở bề mặt của xương có chứa một lớp sụn có tác dụng như là một bộ đệm giữa các xương và tạo thành các khớp.Viêm khớp xảy ra khi sụn trong khớp bị tổn hại.
Nguyên nhân của bệnh:
- Khớp thoái hóa tự nhiên do quá trình lão hóa ở chó/ mèo làm sụn bị thoái hóa và trở nên kém linh hoạt hơn.
- Bệnh phát triển do chấn thương (gãy xương/ dây chằng/ gân/ cơ), trật khớp hoặc nhiễm trùng ở khớp.
Đặc điểm của bệnh:
- Bệnh phổ biến ở chó/ mèo có độ tuổi từ trung niên trở lên.
- Chó/ mèo bị béo phì có nguy cơ cao hơn.
- Chó/ mèo đã từng bị thương ở khớp trong quá khứ cũng có nhiều nguy cơ bệnh tái phát trở lại.
- Một số trường hợp bất thường do bẩm sinh cũng có nhiều khả năng dễ bị ảnh hưởng của bệnh viêm khớp. Loạn sản xương hông là một ví dụ điển hình.
- Riêng ở chó, giống chó ngao Mastiff Tây Tạng và giống Great Danes có nguy cơ cao với bệnh.
Triệu chứng
- Đi bộ một cách cứng nhắc/ khập khiễng (đi khập khiễng một/ nhiều chân tuỳ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh).
- Cơ cứng, khớp sưng và đau, thú nuôi cảm thấy khó khăn khi ngồi hoặc đứng.
- Thờ ơ, què quặt và trở nên bớt linh hoạt hơn.
- Chó cảm thấy khó khăn trong việc nhảy, chạy hoặc leo cầu thang; còn mèo thì không còn thiết tha với việc nhảy lên bàn/ các khu vực cao khác như trước nữa.
- Chó/ mèo trở nên ít hoạt động hơn và dành nhiều thời gian để ngủ/ nghỉ ngơi hơn.
- Thói quen thích chui vào hộp ở những chú mèo không còn nữa (do việc leo trèo/ chui vào hộp có thể gây đau). Một số trường hợp mèo bị viêm sẽ ngừng chải chuốt bản thân, dẫn đến nhếch nhác.
- Thú cưng cảm thấy khó chịu và trở nên cáu kỉnh, chúng có thể chụp và cắn ta khi tiếp cận/ xử lý/ đụng phải và làm đau chỗ đau của chúng. Một số trường hợp thú có thể trở nên lo lắng và bồn chồn.
- Xuất hiện hiện tượng teo cơ: Vật nuôi bị viêm khớp thường bị teo cơ/ các mô cơ bị chết do không hoạt động/ sử dụng các cơ bắp. Chó/ mèo cơ bị teo cơ chân nhìn sẽ nhỏ hơn so với bình thường.
- Liếm, nhai/ cắn: Vật nuôi bị ảnh hưởng bởi bệnh viêm khớp sẽ bắt đầu liếm, nhai hoặc cắn vào các vùng cơ thể bị đau do viêm khớp. Thậm chí có thể gây nên viêm da và rụng lông trên khu vực bị ảnh hưởng.
- Cơn đau do viêm khớp có thể gây ra sự chán ăn cho một số thú nuôi bị bệnh. Điều này sẽ có thể dẫn đến giảm cân.
Chẩn đoán bệnh
Việc chẩn đoán bệnh viêm khớp tương đối đơn giản và hiệu quả, một số phương pháp thường được sử dụng, đó là:
Tiến hành khám lâm sàng.
Chụp X quang.
Kết hợp kiểm tra bệnh sử của con chó/ mèo cho chấn thương trước đó và xem xét các điều kiện về di truyền.
Điều trị bệnh
Việc điều trị bệnh viêm khớp là không hề đơn giản và rất khó để có thể điều trị dứt điểm được bệnh, do đó việc chẩn đoán và điều trị bệnh sớm là cực kì quan trọng. Mục đích chính của các phương pháp điều trị là để giảm thiểu các cơn đau cho những con chó/ mèo của bạn và giữ cho chúng được khỏe mạnh.
Một số phương pháp có thể áp dụng để điều trị bệnh là:
- Sử dụng thuốc thích hợp theo sự chỉ dẫn của bác sỹ thú y:
- Chế độ ăn uống lành mạnh và đầy đủ chất (bổ sung dinh dưỡng giúp bổ sung sụn cho khớp).
- Nếu trường hợp chó/ mèo bị béo phì mà bị viêm khớp thì cần phải được giảm cân thích hợp cho chúng.
Lưu ý :
- Không cho chó/ mèo bị bệnh sử dụng thuốc của con người mà không có sự chỉ định của bác sĩ thú y (một số thuốc có thể gây ngộ độc cho chó/ mèo).
- Nên cho thú nuôi bị viêm khớp tập thể dục hằng ngày với cường độ thấp (đi bộ, bơi lội…)
- Tạo môi trường/ điều kiện sống thoải mái cho thú cưng bị bệnh:
+ Cung cấp chỗ ngủ/ tấm chăn ấm cúng, mềm mại và dễ chịu.
+ Có các buổi chơi ngắn nhẹ nhàng.
+ Cung cấp cho chúng một số buổi mát-xa nhẹ nhàng và vật lý trị liệu .
+ Đặt thức ăn và bát nước trên bàn/ nơi thấp tránh làm cho thú cưng bị căng thẳng cột sống.
Phòng tránh bệnh viêm khớp cho chó/ mèo
- Chế độ ăn uống hợp lý, giàu chất dinh dưỡng nhằm cung cấp đủ chất cho sự phát triển của sụn và hạn chế tình trạng béo phì.
- Duy trì một chương trình luyện tập thể dục thích hợp.
- Thường xuyên tới các trung tâm chăm sóc sức khoẻ/ thú y, ít nhất là một năm một lần để kiểm tra sức khoẻ cho chó/ mèo (thường xuyên kiểm tra biểu đồ suy giảm xương cho thú nuôi).
- Trong trường hợp thú bị chấn thương (xương/ khớp/ gân…) do va chạm cần đưa thú đến nơi điều trị càng sớm càng tốt, tránh để bệnh léo dài.
